Özgür YILMAZEL

Büyük Veri son yıllarda adından sıklıkla bahsettiren bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Ülkemizde özellikle akademik alanda Büyük Veriyle ilgili yapılan çalışmalar son yıllarda ivme kazanmıştır. Bu araştırmada 1990-2018 yılları arasında Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’inde Büyük Veri alanındaki 375 adet yüksek lisans ve doktora tezleri araştırma konusu olarak seçilmiştir. Çalışmada tezlerin bibliyometrik analizi gerçekleştirilerek çalışılan konulara, gerçekleştirildiği üniversitelere, anabilim dallarına, tez dillerine, danışmanlarına, anahtar kelimelere göre dağılım bulguları paylaşılmaktadır. Bulgulara göre yüksek lisans düzeyindeki araştırmaların doktora düzeyindeki araştırmalara kıyasla daha yüksek sayıda olduğu görülmüştür. Tezlerin yıllara göre dağılımı incelendiğinde 1990’lı yılların başında oldukça sınırlı sayıda çalışmalarının bulunduğu görülmektedir. 2003 yılı ile ivme kazanmaya başladığı ve en büyük artışın 2018 yılında olduğu görülmektedir. Bu sonuçtan hareket ile gelecek yıllarda Büyük Veri konusundaki çalışmaların sayısında artış olacağı söylenebilir. Çalışmaların 73 farklı kurumda gerçekleştirildiği tespit edilmiştir. Kurumlar arasında devlet üniversitelerinin çoğunlukta olduğu görülmektedir. Enstitü dağılımında ilk sırada Fen Bilimleri olmasına karşın ikinci sırada Sosyal Bilimler’in bulunması Büyük Veri konulu lisansüstü tez çalışmalarının sosyal bilimler alanında da yaygınlaşmaya başladığını ve alanın disiplinlerarası yapısını gösterme noktasında önem taşımaktadır. Tezlerin konusunu oluşturan anabilim dalları arasında ilk sırada Bilgisayar Mühendisliği Anabilim Dalı bulunmaktadır. İkinci sırada bulunan Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalını İşletme Anabilim Dalı ve İstatistik Anabilim Dalı izlemektedir. Bu dağılım da enstitü dağılımına benzer şekilde Büyük Veri alanındaki çalışmaların disiplinlerarası olarak yaygınlaştığı görülmektedir. Yayın dillerinin dağılımında en fazla Türkçe’de yayın yapıldığı bunu İngilizce tezlerin izlediği görülmektedir. Bu özgün çalışmayla Ulusal Tez Merkezi’nde Büyük Veri alanındaki lisansüstü tezlerin gelişim ve değişim sürecinin izlenmesine katkı sağlanılacağına inanılmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Büyük Veri, bibliyometrik analiz, ulusal tez merkezi, yüksek lisans tezleri,doktora tezleri