Çetin Murat HAZAR

Suha SBOUH

Bu çalışma kitle iletişim araçlarının önemli etkilerinden birisi olduğu varsayılan Gündem Belirleme Kuramının test edilmesi üzerine tasarımlanmıştır. Kitle iletişimin üzerinde en çok araştırma yaptığı kuramlarından birisi olan Gündem belirleme, kitle iletişim araçlarının, etkilerine maruz kalan kişilerin konuları nasıl değerlendirmeleri gerektiği konusunda değil, hangi konu hakkında düşünmeleri şeklinde etkili olduğunu ileri sürmektedir. Dolayısıyla insanlar kitle iletişim araçlarında gördükleri konuları kendi aralarında tartışmaktadır. Ancak her biri kendi kültürü, geleneği, görüaşü, geçmişi, kişisel özelliklerine göre farklı farklı konuyu tartışmaktadır. Kurama göre, kitle iletişim araçları nasıl düşünüleceği konusunda değil, ne hakkında düşünüleceği durumunda etkilidir.  Araştırma, Türkiye Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi ve Filistin An Najah National Üniversitesi öğrencilerinden 740 öğrenciyle yüz yüze yapılan anket üzerine kurulmuştur. Elde edilen kamu gündemi verileriyle öğrencilerin algıladıkları medya gündemi verileri listelenerek medyanın gündem belirleme etkisi ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Çalışma kapsamında, cinsiyet, sınıf, üniversite bağımsız değişkenleriyle birlikte, öğrencilerin kendi gündemlerine ilişkin soru (son zamanlarda deneklerin en çok üzerinde durduğu konu) ve medya gündemine dair soru (son zamanlarda kitle iletişim araçlarının en çok üzerinde durduğu konu) ile ilgili görüşleri değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucuna göre; cinsiyet, üniversite ve sınıf kategorileri açısından medya gündeminin kamu gündemini karşılaştırıldığında aralarındaki benzerlik oranlarının düşük olduğu görülmektedir. Dolayısıyla Kitle iletişimin Gündem Belirleme Kuramı Türkiye hacı bayram veli üniversitesi ve Filistin An Najah National Üniversitesi öğrencileri örnekleminde yeteri kadar etkili olamamıştır.

Anahtar Sözcükler: Gündem Belirleme, Medya Gündemi, Kamu Gündemi, Yönelim Gereksinimi, Kitle İletişimi.