Cantürk CANER

Bu makalenin amacı, Kamu Yönetimi incelemeleri içinde önemli bir alt disiplin olarak kabul edilen Karşılaştırmalı Kamu Yönetimi (KKY)’nin ortaya çıkışını, geçirdiği aşamaları, bu aşamalara katkısı olan bazı önemli düşünürleri ve kuramlarını ortaya koymaktır. Kamu Yönetimi yaklaşık iki yüzyıllık modern tarihinde disiplinler arası bir mahiyette gelişmiştir. Kamu Yönetimi bu özelliğini kuşkusuz karşılaştırmalı analiz yeteneğine sahip olmasına borçludur. Kamu Yönetiminin karşılaştırmalı yönü esasen doğasında var olan bir olgudur. Kamu Yönetiminin modern anlamda ele alınmaya başladığı ilk dönemlerden günümüze kullanılan karşılaştırma yöntemi, bir yandan disiplinin kurumsal yönüne katkıda bulunmuş, diğer yandan da dünyadaki emsallerinin benzeyen ya da ayrışan yönlerini ortaya koyarak analiz edilmesini kolaylaştırmıştır. Kamu Yönetimi biliminin karşılaştırmalı bir yöntemle incelenebilmesi de KKY ile mümkün olmuştur. Bu yönüyle KKY, geleneksel Kamu Yönetimi çalışmalarını destekleyen bir alt disiplini olarak görülmektedir. Metodolojik olarak ilk defa İkinci Dünya Savaşından sonra ele alınmaya başlayan KKY çalışmaları, Soğuk Savaş Döneminde olgunlaşmıştır. Teori ve disiplinin geliştirildiği Soğuk Savaş dönemi, aynı zamanda refah devletine yönelik düzenlemelerin de gerçekleştiği yıllar olarak hatırlanmaktadır. Dolayısıyla KKY çalışmaları bu yönde gelişme göstermiştir. Soğuk Savaş dönemde KKY çalışmalarının genellikle gelişmiş ülkelerin yönetim yapılarına odaklandığı görülmektedir. Soğuk Savaş sonrasındaysa Yeni Kamu Yönetimi Hareketi (YKH) çerçevesinde Küresel yönetişim ve liberalizm disipline damgasını vurmuştur. Küreselleşmenin de etkisiyle alana ait çalışmalar genişleme göstermiş, disiplinler arası bir mahiyet kazanarak bütün dünyada kullanılabilir hale gelmiştir. KKY çalışmalarının gelişimini tarihsel süreci içinde “Erken Dönem”, “Klasik Dönem”, “Modern Dönem” ve “Günümüz”  olmak üzere dört döneme ayırarak ele almak mümkündür.

Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilimler, Karşılaştırma, Kamu Yönetimi, Karşılaştırmalı Kamu Yönetimi, Tarihçe