Malkhaz MATSABERIDZE

Otar JANELIDZE

Makalede Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti’nin Yüksek Yasama Meclisi olan Kurucu Meclisi’nin Nisan-Mayıs 1920’de Gürcistan ile Rusya arasında meydana gelen gelişmeler üzerine yaptığı yaklaşımları ele almaktadır. 1920 Nisan sonunda Azerbaycan’da neredeyse mücadele verilmeden Sovyet Hükümeti kuruldu. Aynı dönemde Sovyet Rusya ile Atatürk Hükümeti arasında bir birlik açıklandı ve bu gelişme dönemin Gürcü siyasetçilerin açıklamalarında Güney Kafkasya’yı bölmeye yönelik “Yeni Brest-Litovsk Anlaşması” olarak değerlendirildi. Bolşevizm aslında Gürcistan'ı da tehdit etti. Oluşan durum yüzünden Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti gerek kendini savunma konusunda, gerekse Sovyet Rusya ile görüşmeler yapmak için hazır olduğunu beyan etti. Olayların gelişimi bu hazırlıkların gerekli olduğunu gösterdi: Mayıs 1920’de Azerbaycan topraklarından Kızıl Ordu birlikleri Gürcistan’ı işgal etmeye kalktılar. Ancak, Gürcistan’ın silahlı birlikleri tarafındangeri çevrildiler.  Sovyet Rusya ile başlatılan görüşmeler, 7 Mayıs 1920’de iki ülke arasında anlaşma imzalanarak sonuçlandı. Bu anlaşmaya göre Rusya şartsız ve koşulsuz Gürcistan’ın bağımsızlığını tarihi sınırları içerisinde tanıdı. Makalede Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti ile Sovyet Rusya arasında 1920’de Moskova’da yapılan görüşmelerin günümüze kadar bilinmeyen ayrıntılarını ortaya koymaktadır. Makalede Kurucu Meclisi’ne dahil olan Gürcü siyasetçileri tarafından Sovyet Rusya’nın siyasi rejimi olan Bolşevizm hakkında ileri sürülen düşünceler ve Bolşevizmin emperyalist doğası ile ideolojisi tetkik edilmiştir. Ayrıca, Gürcistan Yüksek Yasama Meclisi’nin 30 Nisan 1920 ve 11 Mayıs 1920 tarihlerinde, yani ülke için kritik bir dönemde Gürcistan ile Rusya arasında oluşan ilişkilerin düzenlemesi üzerine yapılan toplantıların analizi yapılmıştır. 

Anahtar Kelimeler: Gürcistan, Türkiye, Rusya, Bolşevizm, Moskova.