C. Ergun ÇELİK
Dil, her milletin doğal bir anlaşma aracı, kendine özgü sosyal yapısının harcıdır. Her milletin ortak bir dili, ortak bir kültürü ve ortak bir inancı vardır. Milletin ortak dili ana dildir. Ana dil, toplumun her kesiminde sarsılmaz bir birlik yaratır. Aralarında anlaşma dizgesini oluşturur. Ulusları oluşturan bütün bireyler bu birlikten paylarına düşeni alırlar. Bu bakımdan ana dil milleti oluşturan ana unsurdur. Ana dil, ulusun sarsılmaz harcı, birleştiricisidir. Bu parçalar ulusta birleşir. Çayların, derelerin nehirlerde birleştiği gibi Anne dili: Başlangıçtan itibaren Anne – baba ve yakın aile bireylerinden duyulup taklit edilerek öğrenilen dildir. İnsanoğlu konuşma yeteneği ile doğar. Söylenenleri duyup taklit eder. Tümceleri, sözcükleri hatta sesleri “fonemleri” duyup tekrarlayarak öğrendiği unutup, anımsamalarla ve zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak üzere kullanmak istediği araçtır. Anne dili doğuştan bilinemez. Uzun bir zamanda, duyup taklit etme uğraşından sonra öğrenilir. Bu duyup, taklit ederek öğrendiği dile de doğal olarak “anne dili” denir. Anne dili ‘söz bir bütündür’ ilkesinden geçer. Milletlerin kültür birikimini aktaran, bireyleri arasında anlaşmayı sağlayan en doğal araç kuşkusuz ana dildir. Dil; dinleme, konuşma, okuma ve yazma etkinliklerinin kaynağıdır. Hatta bütünüdür. Okul dili Resmî dildir. Bu resmî dil okunduğu gibi yazılan, yazıldığı gibi okunan dildir. En güzel örneği İstanbul Türkçesidir. Misak-ı milli sınırları dâhilinde resmî dil olarak kullanılan Türk dili millî ve devlet dilidir. Devletle ilgili olandır. Devletin koşulsuz birleştiği dildir. Millet: Çoğunlukla aynı topraklar üzerinde yaşayan, aralarında dil, tarih, duygu, ülkü, gelenek ve görenek birliği olan insan topluluğu. Dünyanın en çağdaş, en modern, en hoşgörülü millet tanımı, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e ait olup, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu ideolojisinde yerini almıştır. “Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Türkiye halkına Türk Milleti denir.” diye tanımlıyor. Ulusallık, resmî dilden temelini alır. Milleti oluşturan bütün unsurların harcı, birleştiricisi, temeli “ana dil” ile ifade bulur. Milletlerin ana dili resmî dildir. Resmî dil Etnik farklılıkların ortak adıdır. Anne dili; aile ve çevreyi, ana dili ise bütün bu aileleri ve çevreleri içine alan vatan genelini temsil eder. Temelinde Ulus Devlet harcı bulunan milletlerin; hiçbir etnik, mezhepsel, dinsel, sosyal, kültürel nedenlerle ayrıştırılması mümkün değildir. Bunun anlamı; Misak-ı milli sınırları dâhilinde Türklük, Araplık, Kürtlük, Çerkezlik, Arnavutluk, Boşnaklık, Lazlık, Türkmenlik, Zazalık, Tatarlık hatta Ermenilik, Rumluk ve Süryanilik, Yezidîlik de vardır. Bütün bu etnik grupların anlaşabildiği ortak dil ana dildir. Bu da Türkçedir.
Anahtar Kelimeler: Ana Dil, Anne Dili, Yazı Dili, Konuşma Dili ve Türkçe
